Zwart

Ik was in Utrecht geweest en kwam met de trein aan op Den Haag Centraal. Normaal heb ik daar dan mijn fiets staan, om in vijftien minuten de reis naar huis te voltooien.

Dit keer nam ik de tram. Het was het eind van de middag, koud en winderig, dus ik was opgelucht toen tram 15 voor de halte stopte. De deuren gleden open, ik stapte achterin de tram en voelde in mijn broekzak het kleingeld dat ik van te voren had uitgeteld. Ik ga niet vaak met het ov, dus ik koop meestal losse kaartjes. Ergens in een keukenla ligt een gezamenlijke gezins-ov-pas die je als het nodig is mee mag nemen als je ‘m ook weer oplaadt. Maar meestal is ‘ie kwijt.

Zoals ik dus zei, het kleingeld zat in mijn zak, ik rommelde er met mijn hand doorheen.

Het was een kwestie van naar voren lopen en een kaartje kopen bij de conducteur.

En toen gebeurde er iets grappigs in mijn hoofd.

Ik had geen zin om helemaal naar voren te lopen. Ik zag een plaatsje en ging lekker zitten. Het zijn maar een paar haltes. Dan maar even zwartrijden. Ja toch.

Ik keek naar buiten met een licht opgewonden gevoel van burgerlijke ongehoorzaamheid. Of moest ik het diefstal noemen? De overheid kon die 4 euro toch wel missen? Of was ik nu één van die aso’s die altijd maar denken dat er voor hun wél een uitzondering gemaakt kan

worden? ‘Als we allemaal zo denken….’.

Ik had gelukkig helemaal geen last van het duiveltje op mijn linkerschouder. Ik keek naar buiten met een schoon geweten, maar ik geef toe: ik schrok wel een beetje toen bleek dat we de andere kant op reden dan ik had verwacht. Tram 15 doorkruist eerst helemaal het centrum voordat ‘ie richting Rijswijk rijdt. Ik keek wat er op de informatieborden stond. Tien haltes. Hm.

Iets hield me tegen om alsnog naar voren te lopen en een kaartje te kopen. Was het trots? Ik kon natuurlijk voor de mensen om me heen net doen alsof het me zojuist te binnen was geschoten: ‘Haha, stom zeg, vergeet ik helemaal een kaartje te kopen!’ Maar ik ben geen goede toneelspeler. En ergens zát ik ook wel lekker. Met mijn hand rammelde ik nog een keer met het schuldige kleingeld in mijn broekzak.

Van het Korte Voorhout reden we via de Vijverberg naar het Buitenhof. Wat een mooie stad is Den Haag toch. Echt even genieten. De Hofvijver, het torentje, de Gevangenpoort waar in 1672 de gebroeders De Witt werden gelyncht door de ontevreden bevolking.

Na het centrum in één rechte streep naar huis. Ik leunde tevreden naar achteren. Nog 3 haltes. ‘Voelde je je niet opgejaagd? Schuldig?’ Nee, ik had er eigenlijk helemaal geen gevoel bij. Het was goed.

Haagweg, nog één halte te gaan. Een slanke veertiger in spijkerbroek en sneakers stapt in, vlakbij waar ik zit. Een identiteitspas slingert aan een ketting om zijn nek. Het is de controleur.

‘Wat ging er toen door je heen?’

Je eerste impuls is om er vandoor te gaan. Een knettergekke achtervolging in de volle tram, van achteren naar voor, waar de chauffeur net niet op tijd de deur voor mij dichtklapt, ik houd met beide handen de dichtsissende deuren tegen en vlucht de tram uit, mijn waardigheid achterlatend, we zijn vlakbij mijn huis, de geur van croma kruip mijn neusgaten in en ik hoor de haard al knetteren. Dag kinderen, hier is jullie moeder! Niks bijzonders vandaag!

‘Mag ik uw kaartje zien?’

‘Ojee vergeten te kopen!’

-laat kleingeld zien-

‘Dat is ook stom. Kan ik alsnog even een kaartje kopen bij de chauffeur?’

‘Nee helaas mevrouw, dat kan niet, ik moet u een boete geven.’

‘Oh dat is jammer, wat is de boete?’

‘Dat is dan 43 euro’.

‘Okee geen probleem, alstublieft. En dan moet ik er hier uit.’

‘Fijne avond mevrouw’.

‘Fijne avond ook’.